Duy trì 6 thói quen sinh hoạt tốt cho người cao tuổi. Việc xây dựng và duy trì những thói quen sinh hoạt lành mạnh đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc nâng cao chất lượng cuộc sống cho người cao tuổi. Ở giai đoạn này, cơ thể đã bắt đầu lão hóa, sức đề kháng và khả năng thích nghi giảm sút, vì vậy việc điều chỉnh chế độ sinh hoạt khoa học sẽ giúp người lớn tuổi phòng ngừa bệnh tật, duy trì thể chất, tinh thần ổn định và kéo dài tuổi thọ.
Bài viết dưới đây sẽ giới thiệu 6 thói quen sinh hoạt tốt mà mỗi người cao tuổi nên áp dụng trong cuộc sống hàng ngày, từ chế độ ăn uống, luyện tập, đến giấc ngủ và đời sống tinh thần. Mỗi phần đều phân tích sâu các lợi ích và hướng dẫn áp dụng thực tiễn, mang lại giá trị thiết thực, dễ hiểu, dễ áp dụng.
1. Ăn uống lành mạnh và đầy đủ dưỡng chất
1.1. Ăn đa dạng, ưu tiên thực phẩm giàu chất xơ và ít béo
Người cao tuổi cần một chế độ ăn đầy đủ dưỡng chất nhưng vẫn phải cân đối để tránh gây áp lực lên các cơ quan đang lão hóa. Một chế độ ăn khoa học cần có đủ nhóm chất: tinh bột, đạm, chất béo, vitamin và khoáng chất. Tuy nhiên, nên ưu tiên các loại thực phẩm dễ tiêu, ít chất béo bão hòa, nhiều chất xơ như rau xanh, củ quả, ngũ cốc nguyên cám, cá và các loại đậu.
Thực phẩm giàu chất xơ không chỉ tốt cho hệ tiêu hóa mà còn giúp kiểm soát cholesterol và đường huyết. Ví dụ, người cao tuổi nên ăn ít nhất 300 gram rau xanh và 200 gram trái cây mỗi ngày. Các loại cá béo như cá hồi, cá thu chứa omega-3 có lợi cho tim mạch cũng nên được đưa vào thực đơn tối thiểu 2 lần mỗi tuần. Hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, nhiều đường, muối, chất bảo quản sẽ giúp giảm nguy cơ tăng huyết áp, tiểu đường, gan nhiễm mỡ.
1.2. Uống đủ nước và bổ sung dưỡng chất hợp lý
Nhiều người cao tuổi thường có cảm giác ít khát nước hơn bình thường, điều này dễ khiến họ bị thiếu nước, ảnh hưởng đến chức năng thận và tuần hoàn máu. Vì vậy, nên tạo thói quen uống ít nhất 1.5 – 2 lít nước mỗi ngày, chia thành nhiều lần. Đặc biệt, nên uống nước ấm, hạn chế nước lạnh, nước có gas và caffein.
Ngoài nước lọc, có thể bổ sung thêm nước canh rau, sữa ít béo, hoặc các loại nước ép nguyên chất như cam, cà rốt để cung cấp thêm vitamin A, C. Tuy nhiên, nếu có bệnh nền như tiểu đường hay huyết áp cao, cần tham khảo ý kiến bác sĩ để có chế độ dinh dưỡng phù hợp. Việc duy trì một chế độ ăn uống hợp lý cũng góp phần cải thiện giấc ngủ và tinh thần của người lớn tuổi.
1.3. Giữ giờ ăn cố định, tránh bỏ bữa
Người cao tuổi nên duy trì thói quen ăn uống đều đặn, ăn đúng giờ để hỗ trợ hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả. Không nên ăn quá no, đặc biệt là vào buổi tối, vì điều này có thể gây khó ngủ và ảnh hưởng đến tim mạch. Thay vào đó, nên chia khẩu phần ăn thành 3 bữa chính và 1-2 bữa phụ nhẹ như sữa chua, trái cây để cung cấp năng lượng ổn định trong ngày.
Việc bỏ bữa hoặc ăn uống thất thường sẽ làm rối loạn chuyển hóa, khiến người cao tuổi dễ bị hạ đường huyết hoặc suy nhược. Do đó, nếu gia đình không có điều kiện tự chăm sóc, nên cân nhắc thuê người chăm sóc người cao tuổi để đảm bảo chế độ ăn uống luôn được theo dõi và duy trì ổn định.
Xem thêm:
2. Tập luyện thể chất đều đặn giúp duy trì sức khỏe người cao tuổi
2.1. Lợi ích toàn diện của vận động nhẹ nhàng
Vận động thường xuyên là yếu tố then chốt giúp người cao tuổi duy trì hệ xương khớp linh hoạt, tăng cường sức đề kháng và phòng ngừa nhiều bệnh lý mãn tính như tiểu đường, tăng huyết áp hay thoái hóa khớp. Không cần tập luyện nặng, người lớn tuổi chỉ cần đi bộ nhẹ nhàng 30 phút mỗi ngày, thực hiện các bài thể dục dưỡng sinh, yoga hay các bài tập thở đều đặn là đã có thể nâng cao chất lượng cuộc sống đáng kể.
Tập luyện giúp kích thích lưu thông máu, cải thiện hệ tuần hoàn, đồng thời giảm nguy cơ đột quỵ và suy tim. Ngoài ra, vận động còn có tác dụng tích cực đến trí não, giúp người lớn tuổi minh mẫn hơn, ngăn ngừa sa sút trí tuệ. Những người có thói quen vận động thường ít bị stress, trầm cảm, sống lạc quan và năng động hơn.
2.2. Gợi ý các hình thức vận động phù hợp
Người cao tuổi nên chọn những hình thức vận động vừa sức, dễ thực hiện, tránh tạo áp lực quá lớn lên xương khớp. Một số bài tập được khuyến nghị gồm: đi bộ ngoài trời, đạp xe chậm, dưỡng sinh, thái cực quyền, bơi lội nhẹ nhàng, hoặc tham gia các lớp thể dục cộng đồng.
Ngoài ra, các bài tập kéo giãn cơ, thiền định, thở sâu cũng rất tốt cho hệ thần kinh và cơ xương. Nên duy trì đều đặn ít nhất 5 ngày mỗi tuần, mỗi buổi tập kéo dài từ 20 đến 40 phút, tùy theo thể trạng. Điều quan trọng là tập luyện phải đều đặn, đúng kỹ thuật và phù hợp với tình trạng sức khỏe cụ thể của từng người.
Trong trường hợp có vấn đề sức khỏe như thoái hóa cột sống, viêm khớp, nên có người hỗ trợ khi vận động. Gia đình có thể cân nhắc thuê người giúp việc chăm sóc người già để đảm bảo an toàn trong các hoạt động hàng ngày.
2.3. Tạo hứng thú và gắn kết xã hội qua vận động
Không chỉ mang lại lợi ích thể chất, việc tham gia các hoạt động thể dục còn giúp người cao tuổi có thêm cơ hội giao lưu, kết nối xã hội. Việc tham gia các câu lạc bộ dưỡng sinh, đi bộ nhóm hoặc đơn giản là cùng hàng xóm tập thể dục vào mỗi buổi sáng mang lại cảm giác vui vẻ, tăng sự gắn bó với cộng đồng.
Người cao tuổi thường dễ cảm thấy cô đơn nếu sống xa con cháu. Vì vậy, việc duy trì vận động ngoài trời còn giúp giảm tình trạng trầm cảm, cải thiện giấc ngủ và tạo cảm hứng sống tích cực. Nếu gia đình không có điều kiện đồng hành cùng ông bà mỗi ngày, có thể tìm người giúp việc chăm sóc người cao tuổi để hỗ trợ đưa đón họ tham gia các hoạt động này một cách an toàn.
Xem thêm:
- Cách tìm người giúp việc trông trẻ sơ sinh
- Giúp việc chăm sóc người cao tuổi
- Trung tâm giúp việc uy tín
3. Ngủ đủ giấc và đúng giờ giúp phục hồi thể lực và trí não cho người cao tuổi
3.1. Tầm quan trọng của giấc ngủ đối với người cao tuổi
Giấc ngủ đóng vai trò thiết yếu trong việc phục hồi sức khỏe thể chất và tinh thần. Đối với người cao tuổi, một giấc ngủ sâu và đủ thời gian sẽ giúp cơ thể tái tạo năng lượng, tăng cường hệ miễn dịch và làm chậm quá trình lão hóa tự nhiên.
Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng, người lớn tuổi có xu hướng ngủ ít hơn, giấc ngủ nông và thường xuyên tỉnh giấc trong đêm. Điều này nếu kéo dài sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến trí nhớ, khả năng tập trung, tăng nguy cơ mắc các bệnh như trầm cảm, cao huyết áp, bệnh tim mạch và đột quỵ. Vì vậy, duy trì thói quen ngủ đúng giờ và đủ giấc từ 6 đến 8 tiếng mỗi đêm là vô cùng quan trọng.
Một giấc ngủ ngon còn giúp giảm đau mỏi cơ thể, ổn định đường huyết và huyết áp. Khi ngủ, não bộ cũng xử lý và lưu trữ thông tin tốt hơn, giúp người cao tuổi duy trì trí nhớ sắc bén, hạn chế nguy cơ sa sút trí tuệ.
3.2. Xây dựng môi trường ngủ lý tưởng
Để giúp người cao tuổi có giấc ngủ chất lượng, việc tạo ra không gian ngủ yên tĩnh, sạch sẽ, thoáng mát là điều cần thiết. Phòng ngủ nên có ánh sáng dịu, nhiệt độ ổn định từ 25-27 độ C và cách âm tốt để tránh tiếng ồn từ bên ngoài.
Giường ngủ cần êm ái, đệm không quá mềm hoặc quá cứng, chăn gối sạch sẽ và phù hợp với thời tiết. Nên tránh đặt các thiết bị điện tử như tivi, điện thoại trong phòng ngủ, vì ánh sáng xanh có thể ức chế hormone melatonin gây khó ngủ.
Bên cạnh đó, người cao tuổi nên có thói quen đi ngủ vào một khung giờ cố định, tránh thức khuya hoặc ngủ quá nhiều vào ban ngày. Trước khi ngủ nên hạn chế ăn uống, đặc biệt là cà phê, trà, thức ăn cay nóng hay nhiều dầu mỡ.
Nếu người lớn tuổi gặp khó khăn trong việc ngủ, hãy cân nhắc việc tìm người chăm sóc người cao tuổi có kiến thức về chăm sóc giấc ngủ để hỗ trợ xây dựng thói quen sinh hoạt hợp lý.
3.3. Các thói quen hỗ trợ giấc ngủ sâu và chất lượng
Ngoài việc tạo môi trường ngủ lý tưởng, người cao tuổi cũng nên duy trì các thói quen tích cực trước giờ ngủ như ngâm chân nước ấm, đọc sách nhẹ nhàng hoặc nghe nhạc không lời. Những hoạt động này giúp giảm căng thẳng, an thần tự nhiên và đưa cơ thể vào trạng thái thư giãn.
Tập luyện thể dục nhẹ nhàng vào ban ngày cũng là cách cải thiện chất lượng giấc ngủ. Tuy nhiên, không nên vận động mạnh sát giờ đi ngủ. Nếu cần thiết, có thể sử dụng thêm thảo dược như trà tâm sen, trà hoa cúc, dưới sự tư vấn của bác sĩ.
Một số người cao tuổi còn hay thức dậy giữa đêm do tiểu đêm. Trong trường hợp này, hãy hạn chế uống nhiều nước sau 7 giờ tối, đồng thời tham khảo ý kiến bác sĩ nếu tình trạng kéo dài. Nếu người nhà không đủ thời gian chăm sóc ban đêm, bạn có thể thuê người giúp việc ở lại để đảm bảo an toàn cho người thân lớn tuổi.
Xem thêm:
4. Duy trì đời sống tinh thần tích cực cho người cao tuổi
4.1. Tăng cường giao tiếp và duy trì các mối quan hệ xã hội
Người cao tuổi thường xuyên đối diện với cảm giác cô đơn do con cháu bận rộn, mất đi bạn đời hoặc không còn hoạt động xã hội như trước. Tuy nhiên, việc duy trì kết nối với người thân, bạn bè và cộng đồng là chìa khóa để giữ tinh thần lạc quan, hạn chế nguy cơ trầm cảm hoặc suy giảm nhận thức.
Hãy khuyến khích người cao tuổi tham gia các hội nhóm sinh hoạt văn hóa, câu lạc bộ người cao tuổi tại địa phương. Giao tiếp đều đặn với hàng xóm, bạn bè cùng tuổi cũng là cách hiệu quả để nâng cao đời sống tinh thần.
Gia đình nên dành thời gian trò chuyện, chia sẻ với ông bà mỗi ngày, hoặc tổ chức các buổi tụ họp nhỏ, chuyến đi ngắn để tạo niềm vui. Nếu không có điều kiện gần gũi chăm sóc thường xuyên, gia đình có thể tìm người giúp việc chăm người già vừa có chuyên môn, vừa biết cách đồng hành và trò chuyện thân thiện.
4.2. Tham gia hoạt động trí tuệ, giữ tinh thần minh mẫn
Bên cạnh các hoạt động thể chất, người cao tuổi nên được khuyến khích duy trì hoạt động trí tuệ thường xuyên để kích thích não bộ, phòng ngừa suy giảm trí nhớ và bệnh Alzheimer. Các hoạt động như đọc sách, chơi cờ, làm thơ, viết nhật ký, học nhạc cụ, học ngoại ngữ… đều rất hữu ích.
Việc tập luyện trí não nên duy trì mỗi ngày, tối thiểu 30 phút đến 1 tiếng. Bạn có thể tặng ông bà những cuốn sách theo sở thích, cùng họ chơi trò chơi rèn luyện trí nhớ như sudoku, ô chữ, hoặc hướng dẫn sử dụng điện thoại thông minh để học hỏi qua mạng.
Không nên để người lớn tuổi chỉ quanh quẩn trong nhà, không có việc làm. Họ cần cảm thấy mình vẫn có giá trị, được tham gia, được cống hiến. Nếu không có người thân đồng hành, nên cân nhắc tìm người giúp việc ăn ở lại để luôn có người ở bên hỗ trợ, giúp họ cảm thấy yên tâm và gắn bó hơn với cuộc sống.
4.3. Giữ tinh thần tích cực thông qua thói quen thiền định, cầu nguyện
Nhiều người cao tuổi tìm thấy sự bình an và tích cực qua các hoạt động tâm linh như thiền, niệm Phật, tụng kinh, hoặc cầu nguyện. Những hoạt động này không chỉ giúp giải tỏa căng thẳng, an định tâm trí mà còn mang lại sự hài lòng và chấp nhận với quy luật tự nhiên của tuổi già.
Thiền định hằng ngày giúp người già điều hòa hơi thở, kiểm soát nhịp tim, hạ huyết áp và cải thiện giấc ngủ. Nếu không quen thiền, người lớn tuổi có thể bắt đầu từ 5-10 phút mỗi ngày trong không gian yên tĩnh, sau đó tăng dần thời lượng theo thời gian.
Ngoài ra, các chương trình phát thanh, tivi mang tính nhân văn, nội dung lạc quan, tích cực cũng nên được ưu tiên thay vì các tin tức tiêu cực dễ gây lo âu. Hãy hỗ trợ ông bà lựa chọn các nguồn giải trí lành mạnh và phù hợp.
Xem thêm:
5. Giữ gìn thói quen tốt là chìa khóa sống khỏe, sống vui cho người cao tuổi
Người cao tuổi hoàn toàn có thể sống vui, sống khỏe nếu duy trì được các thói quen sinh hoạt tốt như ăn uống điều độ, vận động đều đặn, ngủ đủ giấc, duy trì đời sống tinh thần tích cực, giao tiếp xã hội và tham gia hoạt động trí tuệ. Những hành vi tưởng chừng nhỏ nhặt lại là nền tảng quan trọng giúp phòng ngừa bệnh tật, kéo dài tuổi thọ và nâng cao chất lượng sống.
Gia đình chính là hậu phương vững chắc, nơi mỗi người cao tuổi cảm thấy được yêu thương, tôn trọng. Tuy nhiên, nếu bạn quá bận rộn và không thể chăm sóc chu đáo, hãy để Giúp việc Cô Tấm hỗ trợ bằng đội ngũ người giúp việc ăn ở lại chuyên nghiệp, tận tâm, sẵn sàng đồng hành cùng ông bà mỗi ngày.
Dịch vụ giúp việc Cô Tấm – Đơn vị cung ứng người giúp việc ăn ở lại uy tín số 1 trên toàn quốc
Giúp việc Cô Tấm là địa chỉ tin cậy hàng đầu với hơn 10 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực cung ứng người giúp việc, chăm sóc người cao tuổi, người bệnh tại nhà hoặc bệnh viện. Chúng tôi cam kết mang đến:
- Nhân sự có lý lịch rõ ràng, đào tạo bài bản, thấu hiểu tâm lý người già
- Hợp đồng minh bạch, chính sách đổi người linh hoạt
- Hỗ trợ 24/7, đáp ứng nhanh trong 24h
Liên hệ ngay để được tư vấn miễn phí:
Hotline: 0966.360.236
Fanpage: Giúp Việc Cô Tấm
Tiktok: Giúp Việc Cô Tấm
Youtube: Giúp Việc Cô Tấm
Website: giupvieccotam.com
Địa chỉ: Số nhà 595, đường Phúc Diễn, phường Xuân Phương, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội.
Duy trì các thói quen sinh hoạt lành mạnh không chỉ giúp người cao tuổi nâng cao sức khỏe thể chất mà còn củng cố tinh thần lạc quan, tận hưởng tuổi già một cách trọn vẹn và ý nghĩa. Những thay đổi tích cực từ lối sống hàng ngày có thể giúp hạn chế bệnh tật, cải thiện chất lượng sống và kéo dài tuổi thọ.
Gia đình và xã hội hãy cùng đồng hành để mang lại một môi trường sống an toàn, yêu thương và đầy đủ cho người lớn tuổi. Nếu bạn cần người hỗ trợ, hãy liên hệ Giúp việc Cô Tấm – nơi bạn đặt niềm tin, chúng tôi trao chất lượng.
